აბსურდმა
გაუსაძლისმა ტკივილმა თავით ფეხამდე ჩაუარა და ყველაფერი დამთავრდა. თვალებში კაშკაშა შუქი შემოიჭრა. უსასრულო ცივ სიცარიელეში ყრუდ ბუბუნებდა უცხო ხმები. ირგვლივ ჩრდილები ლიცლიცებდა. ყველაფერი უცნაური და საშიში იყო… მერე დრო ცხვირ-პირში მძლავრ ჭავლად შეასკდა და მკერდში ტკივილით ჩაიღვარა… ვიღაცის ალერსიანმა ხელებმა ჩაიბარა და თავბრუდამხვევად გააქროლა არაბუნებრივად გადმოშლილი სხეულები. პირიდან რაღაც უცხო ამოხეთქვას ლამობდა და…
… ჩვილის კნავილმა დანასავით გაჭრა შეგუბებული მოლოდინი.
– ფილტვები გაეხსნა… მეორესაც გაეხსნა, – ბებიაქალმა მთრთოლვარე ხელით ცივი ოფლი მოიწმინდა. გონს ჯერაც ვერ მოსულიყო.
მშობიარე ერთ უშველებელ იარად ქცეულიყო. როცა ტყუპი თავი ერთდროულად წამოვიდა, ბევრის მნახველ ბებიაქალს ენა წაერთვა… გონს მოსულ დედას ლამის ხელახლა შეუწუხდა გული – კეფით გადაბმული პაწაწინა სხეულები ცოცხლად ამოძრავებდნენ გამხდარ კიდურებს…
… ჩვილობისას დედა რიგრიგობით უნაცვლებდა გვერდს. მერე, როცა ერთდროულად ვეღარ ძრავდა, ორივეს „თავისი“ მხარე გაუჩდა – ვერონიკამ მარჯვენა გვერდზე არჩია ძილი, ლიზას მარცხენა დარჩა…
ვერონიკა ყოველთვის არჩევანი იყო. გადაბმული თავები ისე ტრიალდებოდა, როგორც მას სურდა. ლიზა მხოლოდ გაფაციცებით ცდილობდა გამოეცნო მისი ყურადღების ობიექტი და შთაბეჭდილებები. ლიზას ჩვეულებრივი სიარული უკუსვლა იყო ვერონიკას ნაკვალევზე. ბავშვობაში ლიზა ზოგჯერ უძალიანდებოდა, ჯიუტობდა, კიდურებით, მთელი სხეულით ფართხალებდა, მაგრამ კეფით მყარად მიბმული, ბოლოს მაინც უთმობდა უფრო ძლიერ დას. ისიც თავის ნებაზე დაატარებდა…
მერე დრომ ბასრი ქანქარით კარგად გაუშალაშინა კონტურები მათ ხასიათებს, ისე რომ ნიშებივით მოერგენ ერთმანეთს. ამაში გამძაფრებული ინტუიციაც ეხმარებოდათ. განსაკუთრებით ლიზას – ის ლამის ციტირებულად კითხულობდა ვერონიკას აზრებს.
თუმცა შერეულმა სისხლმა ხასიათები ვერ შეურია. მათი საერთო თავები განსხვავებულად „ხარშავდნენ“ ყოველდღიურობის სინქრონს. ვერონიკა – ბედსშეგუებულის სიმამაცით, ლიზა – ბედსშეგუებულის მელანქოლიით. მელპომენეს ნიღაბივით მუდამ ტრაგიკული დედისაგან განსხვავებით, უფრო ხალისიანები იყვნენ, სანამ წლებმა მეწყერივით ჩამოარეცხა უდარდელობა… სანამ ჩვევის უდრტვინველ სიმწვანეში აკრძალვათა ჭანჭრობი აღიქვეს… დისკომფორტი მესამე ტყუპივით მიჰკვროდათ კეფაზე, ისიც შესისხლხორცებული დაბადებიდანვე, ამიტომ ასეთი ჩვეული…
ყველაზე მეტად ხალხის აბეზარი ყურადღება აწუხებდათ. მაღაზიაში გასულებს მთელი ქუჩა პირდაღებული უჩერდებოდათ. მანქანები, სადაც არასდროს მჯდარან, ლამის ავარიებს ახდენდა. ამ დროს ვერონიკა თვალებს ხრიდა და ისე აგრძელებდა ღინღილს, უკანმოარული ლიზა კი მსხვერპლივით უილაჯოდ აფაციცებდა თვალებს სახტად დარჩენილ გამვლელთა სახეებზე.
ამის გამოც არ გადიოდნენ არსად. მათი სივრცე ორისათვის მეტად მცირე იქნებოდა, რომ არა გადაადგილების სირთულე. საძინებელი, საერთო ოთახი, პატარა ბაღი, მაღაზია – ეს იყო მთელი მათი სამყარო. და კიდევ – იქვე, ქუჩის კუთხეში, ქალთა სალონი.
სალონი მათ ერთადერთ ქალურ მოთხოვნილებას ეპირფერებოდა – ფრჩხილებს უწესრიგებდა. მდედრის ჰორმონი მაინც იტყუებდა მათთვის გაუვალ ბილიკზე, რათა რაღაცა მაინც მოსწონებოდათ თავში, თუნდაც ხელის ფრჩხილები – პატარა ოაზისები ბევრ შეუხედავ ქალთა უსახურობის უდაბნოში… ტყუპები კვირაში ორჯერ, როგორც სხვები – თეატრში, ისე ემზადებოდნენ სალონში წასასვლელად. ხელებს რიგრიგობით იწესრიგებდნენ – ჯერ ვერონიკა, მერე ლიზა. სანამ ერთი ნებიერად, მთელი ქალური ღირსების შეგრძნებით ალბობდა ფრჩხილებს, მეორე გაფაციცებით ადევნებდა თვალს სალონის ფაციფუცს. აქ განსაკუთრებული პატივით იღებდნენ – მათი აკურატული ვიზიტები კლიენტებს იზიდავდა, თუმცაღა პატარა ქალაქში ყველას ენახა.
ტყუპები თანაგრძნობასა და ცნობისმოყვარეობას ისე იოლად არჩევდნენ, როგორც ლობიოს მარცვლებს გამხმარი ჩენჩოდან. ხაზგასმული უყურადღებობიდან გაელვებული ქურდული მზერები ფოტოაპარატის კვესებივით ჭრიდათ თვალებს. თუმცა, ეს არ თრგუნავდათ და არც სწყინდათ. ამ დროს განსაკუთრებით შეკრულები იყვნენ, განსაკუთრებით ერთიანნი. მაგრამ ეს ძალას არ აძლევდათ, იმიტომ რომ სწორედ მაშინ ერეოდათ ყველაზე მეტად ერთი ადამიანის მარტოსულობა.
სალონი ტყუპებისთვის მჩქეფარე ცხოვრების სიმბოლო იყო. გადი-გამოდიოდნენ ქალები – სხვადასხვა ასაკისა და გარეგნობის, განსხვავებული ვარცხნილობებით და გემოვნებით, მაგრამ, ღმერთო, რა ერთნაირები… ერთნაირად ჩვეულებრივები… ჩვეულებრივად ბედნიერები… აღუქმელად ბედნიერები…
ეს ქალები ტყუპების პირდაპირ მდგარ სავარძელში სხდებოდნენ და იმ ადგილის სტილისტ პელეს დეტალურად უხსნიდნენ სასურველ ვარცხნილობას. პელე დასტურის ნიშნად თავს იქნევდა და მაკრატელს იმარჯვებდა. ეს ვერონიკას საყვარელი სანახაობა იყო – როგორ ჩაკვალავდა ჩოღერა სავარცხელი თმის ჭავლს, როგორ ჩამოუვლიდა წკარუნა მაკრატელი თავისუფალ, მხოლოდ საკუთარ კეფას… პელე აუცილებლად ჩაძირავდა დიდ ხელს მორიგი კლიენტის თმაში და აღტაცებით ეტყოდა: „რა არაჩვეულებრივი თმა გაქვთ… ჯანმრთელი… სხივიანი…“ ქალი, როგორც წესი, იფერებდა კომპლიმენტს და იქვე ავიწყდებოდა… ვერონიკა კი… თვალებით ჭამდა ქალების თმებს, განსაკუთრებით გრძელ თმებზე რჩებოდა მზერა. ვერაფრით მიმხვდარიყო, როგორ შეიძლებოდა, ქალს ეოცნება გრძელ ფეხებზე, დიდ თვალებზე ან კენარ ტანზე, როცა არსებობდა ისეთი ნეტარება, როგორიცაა გრძელი თმა – საკუთარი, მხოლოდ თავისი… და როცა პელე ვინმეს თმას უქებდა, ვერონიკა ძალიან ღელავდა… გულიც კი ეკუმშებოდა… მისი აზრით, იმ ქალს ისეთი ბედნიერება უნდა ეგრძნო, ისეთი აბსოლუტური კმაყოფილება, რომლის იქით ყველაფერი მთავრდება და „დასასრული“ იწერება…
სიამის ტყუპებს პელე მხოლოდ ზრდილობიანად ესალმებოდა და მერე შემწყნარებლურად არ აქცევდა ყურადღებას… ხშირად იგი კანიდან ძვრებოდა თავისი უყურადღებობის დემონსტრირებისას – კეთილი ხასიათის გამო. პელე საკმაოდ მხიარული ახალგაზრდა იყო, ჯიშიანი ულაყივით მჩქეფარე ენერგიითა და კროსვორდული განათლებით. წაბლისფერი თმა მოვლილი ფაფარივით ეყარა ზურგზე… ყველაზე მეტად კლიენტებთან საუბრისას საკუთარი ნაკითხობის დემონსტრირება უყვარდა…
იმ დღეს პელეს ხელფასი მოუმატეს და განსაკუთრებულ ხასიათზე იყო. მყისიერი მოძრაობებით შეუსწორა კლიენტს ვარცხნილობა და ყავის დასალევად თავისუფალი დროც დარჩა. უცებ მზერით ვერონიკას შეხვდა. უხერხულობის დასაფარად გაუღიმა და თვალი ჩაუკრა. გაოგნებული გამომეტყველების დანახვისას კი რიხიანად განაცხადა:
– რა მშვენიერი სახელია – ვერონიკა! ტყუილად კი არ შეარქვეს თანავარსკვლავედს „ვერონიკას თმები“! მართლა – სწორედ ახლა, აპრილში, ცაზე ძალიან მკაფიოდ ჩანს… მაგრამ იცი, რა არის ჩვენს შორის დიდი დამთხვევა? – დაიხარა ვერონიკას ყურთან – „პელეს თმებიც“ არსებობს… ოღონდ, ცოდვილ დედამიწაზე – ვულკანის გაქვავებული ლავის კატეგორიას ჰქვია ასე…
საკუთარი გულისხმიერებითა და ერუდიციით კმაყოფილმა პელემ დაცარიელებული ყავის ჭიქა მანიკიურის მაგიდაზე დადო და მორიგი კლიენტისაკენ გაემართა. „ო-ო, როგორ გიკითხოთ! სად დაიკარგეთ, ასეთ არაჩვეულებრივ თმას მეტი ყურადღება უნდა დაუთმოთ!“
ვერონიკას სამყარო თავზე ჩამოემხო, მოულოდნელი ზვავივით ერთბაშად და დამარეტიანებლად. რამდენიმე წუთი გონებაგათიშული იჯდა. როცა წასვლის დრო მოვიდა და ადგნენ, ლიზა ჩვეულებისამებრ დაელოდა, როდის დაიძრებოდა ვერონიკა და მექანიკურად უკან გადადგა ნაბიჯი. ვერონიკას ფეხი აერია, წაბარბაცდნენ და, პელეს რომ არ მოესწრო და არ შეშველებოდა, ორივე ტყუპი იატაკზე აღმოჩნდებოდა. წონასწორობა უცებვე აღიდგინეს, პელემ მზრუნველად მიაცილა დები კარამდე…
ამის შემდეგ, სალონში შესვლისას ვერონიკას ლამის მუხლი ეკვეცებოდა. იჯდა პელეს პირდაპირ, ღმერთს სთხოვდა, ლიზასთვის რაც შეიძლება დიდხანს ეკეთებინათ მანიკიური და ყოველ წამს აგემოვნებდა. ხარბი თვალებით აკვირდებოდა, როგორ აწესრიგებდა პელე მორიგ კლიენტს, გული სიავით აუძგერდებოდა ხოლმე, როცა კაცი კომპლიმენტებად ეღვრებოდა სხვებს. პელეს ყოველი სიტყვა, ყოველი მოძრაობა დამღასავით იბეჭდებოდა ვერონიკას გახელებულ ტვინში, რათა მოგვიანებით, პირობით მარტოობაში, ფირივით დატრიალებულიყო, ჟანგბადივით შეჭრილიყო მისი უსურვილო გულის ვაკუუმში. პელეს არაფრისმთქმელმა მონოლოგმა, თვალის ჩაპაჭუნებამ – შეთამაშების ამ ძველმა ჟესტმა, მისმა შეხებამ, როცა ვერონიკას წონასწორობის შენარჩუნებაში ეხმარებოდა, – ადვილად ამოძირკვა დაბადებიდან მოყოლილ აკრძალვათა ვრცელი სიიდან სიყვარული. ვერონიკა თვალს არ აცილებდა პელეს და გაუცნობიერებელ ოცნებებს ენთქმევინებოდა. თავისი ადგილიდან მძაფრად გრძნობდა კაცის ხმაურიან სუნთქვას, მისი შორეული სიახლოვისგან კანი უხურდა. ლამის ცხადად გრძნობდა თმაში კაცის მოსრიალე თითებს. ჯიშიანი ულაყივით სიცოცხლით სავსე პელე თავის ნებაზე დააჭენებდა ვერონიკას ყალყზე დამდგარ, გაუწვრთნელ გრძნობებს, თავბრუდახვეულს და მთვრალს…
ლიზასთვის კი… ლიზასთვის ისინი დანაელთა ძღვენივით ვერაგი აღმოჩნდა. გარეგნულად ხესავით უხორცო და უსიცოცხლო, ვნებები შიგნიდან დაერია უშფოთველად მთვლემარე ლიზას გულს. ვერონიკას სისხლით გადმოხვეწილმა ადრენალინმა პელეს მზერის გამოცნობა ასწავლა. დაბურძგლული კანი და ხორცის მხურვალება აგრძნობინებდა, რომელი მხრიდან უახლოვდებოდა პელე კლიენტ ქალს… ვერონიკას სიყვარულის შედეგები ზვირთებივით ატყდებოდა თავს. ლიზა ტალღის მოლოკილი ნაპირივით იბარებდა მკერდზე ნაქარიშხლარს, რომელიც მღვრიე ფანტაზიას უღვივებდა – რა ხდებოდა იქ, შუა ოკეანეში… მასაც შეუყვარდა პელე, იმიტომ რომ ვერონიკას გავლით ცხოვრობდა… მისი ამობრუნებული პირივით იყო… შეუყვარდა, როცა ღამღამობით ვერონიკას სისხლი არ აძინებდა… როცა სიბნელეში თვალდაჭყეტილი, მეორადი ნედლეულივით ამუშავებდა ძლივს ჩაძინებული დის შთაბეჭდილებებს…
საღამოობით ვერონიკას აივანზე ყოფნა შეუყვარდა. იდგნენ დები და ცადაქნილზე „ვერონიკას თმებს“ ეძებდნენ ვარაუდით…
რომლის გულმა შვა პირველად ფარული გაღიზიანება, არ იცოდნენ. ასე ღიზიანდება ადამიანი სირსველიან კიდურზე, რომელიც თუ არ მოიკვეთა, მთელ სხეულს გაიყოლებს… თუ არ მოიკვეთა ალაფად დათრეული ტკივილით…
ამაზე ვერონიკა ალაპარაკდა. გულგახეთქილი ლიზა მხოლოდ უსმენდა – რისკი დიდი იყო. უზარმაზარი. ვა-ბანკი არ იყო ლიზას ხასიათში. ის უკუღმა სიარულს იყო ჩვეული. ცხოვრების ზურგით აღქმას. ვერონიკას აზრებით ფიქრს. მისი ოცნების სურვილს. დუმილს. ის, ლიზა, კიდურივით იყო, ვერონიკას ზედმეტი, უსარგებლო, სულიერი რუდიმენტივით. ან თმებივით – თავზე მიბმული, ზედმეტად მძიმე და ზედმეტად გრძელი… მოსაჭრელი… ის, ლიზა, ვერონიკას გარეშე არაფერი იყო. ყველაფერი კარგადაც რომ დასრულებულიყო, ვერ წარმოედგინა სიცარიელე და სიცივე ზურგსუკან. ეს სიცარიელე ისე გადმოიღვრებოდა მასში, ისე შეავსებდა, სულ გამოდევნიდა მას, ლიზას… თუკი ის სადმე არსებობდა საერთოდ… თუ ილუზია არ იყო, როგორც სადღაც ვერონიკას თმების თანავარსკვლავედი, – მათი ძვრების უნებური სათავე…
ვერონიკა ფორიაქობდა. რა საოცარი იქნებოდა თავისუფლება… სიმჩატე. როცა შეიძლება არ ეფორთხიალა თავგადაწეულს… როცა ვალდებული ლოკომოტივივით არ უნდა ეთრია ზურგით მძიმე ვაგონი. როცა ზოგჯერ წელში მოხრას შესძლებდა… კოსმეტიკას წაისვამდა… ქუსლიანი ფეხსაცმელებით იბაკუნებდა… და თმებს, თმებს დაივარცხნიდა… გადაწევდა თავს, დაიბანდა – მარტო ერთს, მხოლოდ თავისას… პელეს დაავარცხნინებდა… ისიც ეტყოდა, რა ლამაზი, სხივიანი თმა გაქვსო… პელეს თითებს იგრძნობდა თავზე… თმებს – ლამაზ, ფაფუკ თმებს, – ზურგზე, მხრებზე, მთელი სხეულით იგრძნობდა, მთელი შეკუმშული სურვილებით… ზეშეკუმშული და ზეუჩინარი…
პელეს, ცხადია, წარმოდგენაც არ ჰქონდა, „ვერონიკას თმებით“ უნებურად ვარსკვლავებისკენ რომ აახედა ტყუპები. მისთვის ისინი საწყალი ინვალიდები იყვნენ. სხვის მდგომარეობაში შესვლა ძალზე მტკივნეულია, ამიტომ ბევრი ცხოვრებას იმარტივებს. ღმერთის ძალას თუ შეუძლია, იტვირთოს ყველას ტკივილი ერთად… ალბათ, ამიტომ არიან ნეტარ მოწყალენი…
გულადობისთვის…
* * *
მომავალი ოპერაციის ხარჯები კლინიკამ საკუთარ თავზე აიღო. მხოლოდ თავის პატარა ქალაქში ცნობილ ტყუპებს ახლა მთელი მსოფლიოს ტელევიზიები აჩვენებდა. ინტერვიუებს ძირითადად ვერონიკა აძლევდა. პირდაპირ იყურებოდა კამერის ობიექტივში, მოსწონდა კიდეც თავსდამტყდარი პოპულარობა. ლიზა სივრცეს ათვალიერებდა სადღაც შიდა უსასრულობაში მომზირალი თვალებით და დუმდა. ჩაჟინებული ჟურნალისტების შეკითხვებზე დაბნეულად იღიმებოდა და „კი“ ან „არას“ პასუხობდა. აშკარად ეტყობოდა, რა მძიმედ ითმენდა აჟიტირებულ საზოგადოებას კამერების წინ და კამერების მიღმა…
„… ყოჩაღ… რა სიმამაცეა… არანაირი გარანტიები არაა… ექიმები მხოლოდ ერთ-ერთს უწინასწარმეტყველებენ გადარჩენას… – და მაინც… მაინც წავიდნენ ამაზე… რა გულადობაა… – თავისუფლების რა წყურვილი… ვერონიკას ექიმი სურს გამოვიდეს, ლიზას – ადვოკატი… არა, ლიზა?“
მოლოდინს თალხისფერი გადაეკრა.
* * *
აბსურდმა ნელ-ნელა ჩანისლა რეალობა. ერთ სხეულამდე დაპატარავებულ სამყაროში ძირისძირამდე მისაცეცდა ზაფრა. ბოლომდე ჩაქრა ნების ილუზია. საშინელი ძალა ზვირთებად ექაჩებოდა უსასრულობაში. გაუსაძლისმა ტკივილმა თავით ფეხამდე ჩაუარა და ყველაფერი დასრულდა. თვალებში კაშკაშა შუქი შემოიჭრა. უსასრულო სიცარიელეში ყრუდ ბუბუნებდა უცხო ხმები. ირგვლივ ჩრდილები ლიცლიცებდა. ყველაფერი უცნაური და საშიში იყო. მერე დრო მკერდიდან ტკივილით გადმოიღვარა და ცხვირ-პირიდან მძლავრ ჭავლად გადმოასკდა… ალერსიანმა ხელებმა ჩაიბარა და თავბრუდამხვევად გააქროლა შუქიან სიმშვიდეში…
– დავკარგეთ… მორჩა… – ქირურგმა მთრთოლვარე ხელით ცივი ოფლი მოიწმინდა. ჯერაც ვერ მოსულიყო გონს…
* * *
– დაბრძანდით… ახლავე… – პელემ ენერგიულად შეათამაშა ლამაზი სხეული და მორიგ კლიენტს სავარძელი გამოუწია.
– რა მშვენიერი თმები გაქვთ… სხივიანი… – შეუცურა ხელი გრძელ ფაფუკ თმაში. – შეგჭრათ თუ ვარცხნილობა გაგიკეთოთ? – ჰკითხა სარკეში ახალგაზრდა ქალის გამოსახულებას.
– დამვარცხნეთ.
პელე არ განძრეულა. ერთხანს დაჟინებით შესცქეროდა გამოსახულებას. მერე მზერა ქალზე გადმოიტანა.
– რა ნაცნობი სახე გაქვთ, – გაუღიმა პელემ, – თითქოს ადრეც შევხვედრივართ, მაგრამ ვერაფრით გამიხსენებია თქვენი სახელი…
– ვერონიკას თმები, – ძალიან სერიოზულად მიუგო ლიზამ.
სარკეში თითქოს ძლივს შესამჩნევად გაიღიმა ანარეკლმა…
2004
ნელ-ნელა ჩანისლა რეალობა. ერთ სხეულამდე დაპატარავებულ სამყაროში ძირისძირამდე მისაცეცდა ზაფრა. ბოლომდე ჩაქრა ნების ილუზია. საშინელი ძალა ზვირთებად ექაჩებოდა უსასრულობაში.
Комментариев нет:
Отправить комментарий